«میوه ممنوعه»؛ یک سریال تمام عیار

«میوه ممنوعه» در بین سریال‌هایی که در سال‌های اخیر به مناسبت ماه رمضان با تم اجتماعی از تلویزیون پخش شده، یک اثر شاخص به شمار می‌رود.

به گزارش آی‌فیلم، سال 86 و در اوج سریال سازی های رمضانی، شبکه دوم سیما، سریال پرمخاطب و به یادماندنی "میوه ممنوعه" ساخته حسن فتحی را پخش کرد.

 این سریال که بازیگرانی چون علی نصیریان، گوهر خیراندیش، هانیه توسلی، امیر جعفری، هرمز هدایت، عمار تفتی، نیما رئیسی و طناز طباطبایی در آن به ایفای نقش پرداخته اند، روایتگر داستان فرد متدینی است به نام حاج یونس با بازی علی نصیریان که اهل تجارت و بازرگانی است و به اصول دینی از جمله حرام و حلال اعتقاد جدی دارد، به این وجود در زندگی شخصی اش مسایل و اتفاقاتی رخ می دهد که او را درگیر ماجراهایی می‌کند. این مجموعه را شاید بتوان بنا به توصیف سازنده اش، حسن فتحی راوی انسان های خاکستری توصیف کرد؛ انسان هایی که این بار در قلب یک داستان به محک آزمایش جدی گذاشته شده اند تا درجه ایمان هر یک دست کم برای خودشان محرز شود.

فتحی با این سریال و به خصوص سریال های مطرح خود همچون "شب دهم " و "مدار صفر درجه" به خوبی نشان داد که توانایی شاخصی در دراماتیزه کردن داستان های قدیمی و ایجاد جذابیت از طریق آن ها برای مخاطب امروزی دارد، چنان که در سریال "میوه ممنوعه " به زعم منتقدان و کارشناسان رسانه ، از تلفیق دو قصه قدیمی شیخ صنعان و شاه لیر نهایت استفاده را کرد تا عشق پیرانه سر یک انسان به ظاهر مذهبی و متشرع را به تصویر بکشد و همان طور که در موسیقی تیتراژ خاطره انگیز سریال به خوانندگی احسان خواجه امیری نیز آمده ، بیان داشت که گاه به خاطر غفلت و هوسی ، هفتاد سال عبادت انسان یک شبه بر باد می رود!

علیرضا کاظمی و علیرضا نادری به عنوان نویسندگان این سریال با کارگردان اثر تعامل بسیار خوب و سازنده ای داشته اند که محصول هم فکری و تعامل آن ها چنین سریال قابل توجهی شده و بی شک این مساله از جمله نقاط ممتاز برای یک سریال مناسبتی آن هم با حال و هوای ماه مبارک رمضان می باشد.

داستان عشق و دلدادگی حاج یونس فتوحی به هستی ( با بازی هانیه توسلی) البته در برخی سریال ها و فیلم های دیگر نیز تکرار شده اما نوع روایت و زاویه دید سناریو نویس و البته کارگردان در "میوه ممنوعه" شاخص است چنان که این اثر روایتگر كشمكشی خاص و طاقت‌فرسا بین ایمان و عشق نویافته‌ای است كه هرچند با شرع تمایز ندارد ولی با عرف در تضاد می باشد و اتفاقاً اسم سریال نیز موید همین تضاد است که اشاره ای هم به آغاز هبوط آدم در این دنیای خاکی دارد.

نکته جالب توجه دیگر هم این که شخصیت های اصلی سریال به نوعی با مذهب که تم اصلی داستان را تشکیل می دهد، ارتباط دارند به این معنا که برخی مرتجع هستند، گروهی معاند با دین و خلافکارند، گروهی روشنفکر دینی هستند و برخی نیز افراد مذهبی با نگاه قشری به شمار می روند.

بخشی از صحبت های حسن فتحی ، بعد از پخش میوه ممنوعه جالب توجه است:"در این مجموعه سراغ فضایی رفتیم که فکر می‌کنم تا به حال به آن پرداخت نشده بود. بنابراین فضا با مقتضات خاص است و باید با احتیاط به این فضا نزدیک می‌شدیم، نه به دلیل محافظه کاری، بلکه به دلیل اینکه حساسیت و سوء تفاهم به وجود نیاید. وقتی به فضایی نزدیک می‌شوید که تا به حال کار نشده و احساس می‌کنید ضرورت هم دارد تا به این فضا پرداخته شود، سعی می کنید جوری نزدیک شوید که سوء تفاهم نشود، چرا که سوء تفاهم مخل ارتباط مخاطب با یک اثر می شود. برای اینکه سوء تفاهم پیش نیاید، آن وقت نویسندگان ناگریزند یک محدودیت هایی را لحاظ کند. کارگردان هم در نوع کارگردانی، بازی گرفتن و تصویر اینها را باید لحاظ کند و ما سعی کردیم یک اثری بسازیم که در عین حال درباره مسائل روز صحبت می کند و پیشگیری‌ها را در مسائل خانوادگی مطرح کند و اینکه چگونه می‌توان پیشگیری کرد تا یکسری بحران‌های خانوادگی به اوج خود نرسد. در ضمن تلاش کردیم سوء تفاهمی به وجود نیاید. اعتقاد دارم سریال "میوه ممنوعه" از مذهبی‌ترین سریال‌های بعد از انقلاب است. این تحلیل من به عنوان کارگردان این اثر است. بسیاری از مولفه‌های دینی، مذهبی و عرفانی به شکل ظریف در این سریال گنجانده شده است. "

نگاهی به گفته های کارگردان این سریال به خوبی بازتاب دهنده نگاه و رویکرد عوامل به ساخت چنین اثری است؛ در مجموع میوه ممنوعه در بین سریال هایی که در سال های اخیر به مناسبت ماه رمضان با تم اجتماعی از شبکه های سیما ساخته و پخش شده ، یک اثر شاخص به شمار می رود که بدون تعارف چند سر و گردن از نمونه های مشابه خود بالاتر است.

به ویژه ایفای نقش بازیگرانی چون آقایان علی نصیریان، امیر جعفری و همچنین خانم گوهر خیراندیش بسیار جالب و جذاب است تا جایی که هنوز هم هنرمندی آن ها در قاب خاطرات بصری مخاطبان تلویزیونی به نیکی باقی مانده است.

ه خ / س م